Vaarkamplezing 2020 over de toekomst van de fokkerij

Als eerbetoon en herinnering aan prof.dr. Henk Vaarkamp is in 2013 de gelijknamige lezing ingesteld. Henk was onder meer voorzitter van de Raad voor Dierenaangelegenheden en hoogleraar aan de faculteit Diergeneeskunde.

Presentatie tijdens de Vaarkamplezing
Beeld: Ivar Pel

De ‘Vaarkamplezing’ is een baken op het gebied van dierenwelzijn, inclusief diergezondheid en ethische vraagstukken waarin de kenmerkende eigenschappen van Henk Vaarkamp goed tot zijn recht komen: veterinair, verbinder en ontwikkelaar. 

Fokken met dieren, voor wie doen we dat?

Het thema van de vierde Vaarkamplezing, ‘Fokken met dieren, voor wie doen we dat?’ werd in het Academiegebouw in Utrecht belicht door drie sprekers: Johan van Arendonk van Hendrix Genetics, Hille Fieten van de Faculteit Diergeneeskunde en Melanie Peters van het Rathenau Instituut. Gespreksleider Inge Diepman start de lezing met een voorgesprek met RDA-voorzitter Jan Staman. “Dialoog is haast therapeutisch,” vindt hij: Het is goed om met elkaar in gesprek te gaan en te blijven over de morele, ethische en levensbeschouwelijke kwesties die ons soms verdelen als het gaat om het houden van dieren. Na afloop van de presentaties bood de Vaarkamplezing dan ook plaats voor reacties en opvattingen uit de zaal.

De rede van de minister

Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit was helaas verhinderd. Haar lezing werd verzorgd door de secretaris-generaal van het Ministerie van LNV, Jan-Kees Goet. Hij is zelf van boerenafkomst en herinnert zich de woorden van zijn vader: “Je moet goed voor je beesten zorgen.” In de rede van minister Schouten die hij voordraagt komt dit oude principe terug. De minister benadrukt dat dieren geen dingen zijn, maar levende wezens met een eigen waarde. Het is een morele plicht voor iedereen deze waarde in acht te nemen. Ze belicht vervolgens dat de opvattingen over praktijken met dieren, waaronder fokkerij, met de jaren verandert. “Iedere tijd heeft zijn eigen bril.” Waar honden 100 jaar geleden doorgaans werden ingezet als werkkracht zijn ze nu vaak onderdeel van het gezin. En in de fokkerij heeft de discussie over de selectie op kenmerken die gezondheids- en welzijnsproblemen opleveren ertoe geleid dat dit nu verboden is bij de Wet dieren. Haar vraag aan het publiek is: Wat is het kader met de juiste bandbreedte waarin we verder kunnen praten over de intrinsieke waarde van het dier in de fokkerij?

Een journalistiek verslag van de Vaarkamplezing met een inhoudelijke weerslag zal spoedig op de RDA-website verschijnen.

secretaris-generaal Jan-Kees Goet
Beeld: Ivar Pel