Waarom behandelen we dieren niet gelijk?

Op donderdag 9 mei organiseerde de RDA in samenwerking met Universiteit Utrecht een internationaal symposium waarbij de invloed van context op ons handelen in relatie met dieren werd belicht. Dit acteren komt tot stand door verscheidene factoren, zoals welke diersoort het betreft en binnen welke cultuur en tijdsgeest men handelt. Op basis waarvan komen onze acties voort? En zijn de verschillen gerechtvaardigd op basis van context? Door verscheidene professionals uit de dierenwelzijns- en dierethieksector werden deze vragen verder uitgediept.

Oefening politiehonden
Beeld: ©Politie / Peter Monteny
Gezelschapsdier of werknemer?

Meerdere contexten

Als we kijken naar de invloed van context moeten we concluderen dat een veelheid aan ‘contexten’ ertoe doen, maakt dr. Franck Meijboom, dierethicus aan de Universiteit Utrecht en initiatiefnemer van het symposium, duidelijk. Het welzijn van proefratten wordt scherp in de gaten gehouden, maar ratten die ongewenst woonhuizen binnendringen worden gedood op doorgaans dieronvriendelijke wijze. Honden worden in Nederland gehouden als huisdier en gezien als onderdeel van de familie, maar in China is het niet ongebruikelijk om hondenvlees te eten. Wel houden we hier koeien voor vleesproductie. Als context niet van invloed mag zijn, moeten we dan honden gaan houden voor vleesexport of koeien opnemen in onze gezinnen? Al deze spanningen die het gevolg zijn van context vragen om een pluralistische benadering. Welke perspectieven zijn er en wat kunnen we hiervan leren? Reden om een  gemêleerd gezelschap te verzamelen met sprekers uit Noord-Amerika, Europa en Azië; deelnemers uit verschillende Raden uit Europa; en mensen met verschillende achtergronden en overtuigingen.

Oproep van de voorzitter

Jan Staman, voorzitter van de RDA, opent het symposium Animals in (International) Context. Hij benadrukt het belang van het samenkomen van zo veel verschillende mensen die allen verder willen praten over het thema. Eerder dit jaar toonde de door de RDA uitgevoerde publieksenquête De Staat van het Dier dat dieren de Nederlandse burger aan het hart gaan en tevens dat de mensen niet ontevreden zijn over het welzijn van de dieren in ons land. Echter vangen we ook andere signalen op in de samenleving. Op sommige vlakken verharden de discussies en lijkt er sprake te zijn van polarisatie. Het narratief is belangrijk in de maatschappij en ieder kan hier in mee participeren. Op een dag als 9 mei gaan we het dialoog aan met betrokken professionals, maar dit moeten we ook doen met de volledige samenleving. Minister Schouten kondigde eerder dit jaar gesprekstafels aan en de RDA draagt hier graag aan bij.

Geen consensus, wel verdieping

Aan het einde van de dag gaan de deelnemers niet naar huis met een kant een klaar antwoord op wat een humaan eindpunt is voor een huisdier of hoe we de perspectieven van Nederlanders op dierenwelzijn exact kunnen vergelijken met de perspectieven in Denemarken. Ook is er geen overeenstemming met betrekking tot het vraagstuk óf en op welke voorwaarden mensen het DNA van dieren mogen aanpassen met nieuwe technologieën als CRISPR-cas. Wel heeft de dag de interesse voor spanningen onder het oppervlak aangewakkerd en de ambitie verhoogd om een dialoog aan te gaan en mensen te verbinden. De RDA hoopt vaker dit soort (internationale) samenwerkingen aan te gaan, waarbij de uitwisseling van kennis, perspectieven en achtergronden centraal staan.